Bij Casa behelst één van onze pijlers voeding en voedselbereiding.
Met de oudere kinderen is dit makkelijk te realiseren omdat ze in staat zijn om al de verschillende taken te voltooien.
Maar met de Peuters - onze jongste groep met kinderen van 1-3 jaar - die nog bezig zijn met het ontwikkelen van hun lichaam en motorische controle....
Wat kunnen ze allemaal zelf doen?
Op deze leeftijd bereiden kinderen eten omdat ze het willen doen voor zichzelf (ze zien hun ouders het thuis doen en ze willen het graag nadoen), in tegenstelling tot in de middenbouw (6-9 jaar), waar kinderen meer bewust zijn van anderen.
De focus van een peuter ligt bij het hier en nu, ze zijn vooral gericht op zichzelf. Hier is de rol van de volwassene van groot belang om hen bewust te maken van het sociale aspect van de voedselbereiding.
Door hen te vertellen: "Oh, ik zie dat je klaar bent met het snijden van de banaan, dank je wel! Laten we het op tafel leggen zodat we het allemaal tijdens de snack kunnen eten", maken we ze bewust van elkaar.
Het is ook belangrijk ze te bedanken in het bijzijn van de andere kinderen: "Vandaag heeft X de bananen voor ons gesneden. Dat was erg aardig van je, X. Dank je wel.” Zo wordt hun werk erkend door iedereen in hun omgeving.
Dit geeft het kind een gevoel van voldoening en vertrouwen in diens eigen bekwaamheid, terwijl het tegelijkertijd alle andere kinderen bewust maakt van het werk dat hun klasgenoot deed. Meestal zullen ze toevoegen dat het heerlijk is (of dat ze het niet lekker vinden!) en ook hun klasgenoot bedanken of knuffelen.
Om de onafhankelijkheid van de kinderen te bevorderen, vooral op deze leeftijd, is het belangrijk om ze te helpen hun eigen succesverhalen te ervaren.
Dat doen we door veel aandacht te besteden aan een heel belangrijk onderdeel van de Montessorimethode: De VOORBEREIDE omgeving.
Bij het bereiden van voedsel gebruiken wij kwalitatief goede en echte keukengereedschap voor de kinderen. Wat wij ter beschikking stellen is afhankelijk van het soort voedsel dat voorbereid wordt.
We:
- Gebruiken klein gereedschap met korte handgrepen (zodat het in kleine handen past).
- Gebruiken messen die stomp zijn (om ongelukken te voorkomen).
- Gebruiken kleine snijplanken van natuurlijke materialen.
- Zorgen ervoor dat alles beschikbaar en makkelijk te bereiken is voordat wij de kinderen uitnodigen om mee te doen met de voedselbereiding (om verwarring te voorkomen, en instructies en hulp te bieden wanneer het nodig is).
Voordat de kinderen zelf een activiteit uitvoeren, zal de leidster hen een korte presentatie geven - zo kunnen ze het een en ander laten zien wat er van deze activiteit verwacht wordt.
In deze presentatie is taal van groot betekenis: alle objecten zullen worden genoemd - banaan, schaal/plaat, snijplank, mes, snijplank, afvalbak enz. Ook zullen de kinderen zo snel mogelijk betrokken worden (in tegenstelling tot presentatie in Children's house) om ze geïnteresseerd te houden.
Op deze leeftijd hebben ze het geduld niet om toe te zien hoe de volwassene de activiteit uitvoert; ze willen degene zijn die het doet (hier en nu) en het is belangrijk om hier bewust van te zijn. Door de kinderen erbij te betrekken (de volwassene schilt een beetje van de bananenschil en nodigt vervolgens het kind uit om het af te maken, knipt dan een stuk af en nodigt het kind uit om zelf te proberen), zullen ze geduld en samenwerken leren.
In de ochtend:
Er worden slechts een paar verschillende soorten groente en fruit op een bepaald moment in de kast gepresenteerd (om de kinderen niet te overweldigen met te veel keuzes). We doen ons best om een grote verscheidenheid aan groenten en fruit te gebruiken, zodat de kinderen alles kunnen proeven. Zo kunnen ze ervaring en informatie opdoen, en breiden ze hun zintuiglijke kennis over de wereld en het voedsel dat we eten uit.
Alle activiteiten met betrekking tot voedsel dragen bij, bij het prikkelen van de zintuigen (geur, smaak, aanraking, geluid - alles kan een gunstig effect hebben op het spijsverteringsstelsel).
Er is tot in de kleinste details nagedacht over al deze activiteiten, zoals: wanneer we een snijder gebruiken, houden we deze parallel aan ons lichaam en draaien we de snijplank loodrecht op ons borst, omdat het kind het stuk nooit goed zal doorsnijden als hij het horizontaal houdt (waardoor de kans op succes afneemt).
Een ander voorbeeld is dat we een snee maken aan de bovenkant van de banaan voordat we een kind uitnodigen om het te schillen - het is dan makkelijker om te schillen zonder dat ze de banaan fijnknijpen.
We analyseren en oefenen eerst alle bewegingen die we tijdens een presentatie maken om het gestructureerd en duidelijk voor het kind te maken.
Een van de eerste dingen die een kind in onze peutergroep zal doen is een banaan snijden voor de ochtendsnack. Voor deze activiteit zal er een dienblad of mandje op de plank staan met het gereedschap dat de kinderen nodig hebben.
Deze hulpmiddelen omvatten:
- Snijplank
- Bananensnijder
- Bord voor de gesneden bananen
- En er staat altijd een bak naast de tafel voor de schil
Ook op de plank van de voedselbereiding staan:
- Een bord of houder met ½ bananen
- Een natte, uitgeknepen spons en een washand op een dienblad voor het opruimen.
Andere mogelijk beschikbare voedselactiviteiten zijn:
- Druiven plukken van een tros
- Brood smeren (we kunnen zowel brood als crackers gebruiken - die we met een verscheidenheid aan dingen kunnen besmeren: pindakaas, vegetarische worst, jam, smeerkaas, enz.; natuurlijk zullen ze soms het broodbeleg of of het brood eten terwijl ze zeggen dat ze het gewoon proeven).
- Pellen en in plakken snijden van een ei
- Bereiding van aardbeien
- Het maken van sinaasappelsap (het uitpersen van halve mandarijnen, die zijn kleiner en makkelijker vast te houden voor de kinderen).
- Citroenen persen (voor limonade; halve citroenen zijn kleiner en makkelijker vast te houden - we rollen ze op de tafel voor gebruik om de pulp een beetje los te maken).
- Mandarijnen pellen
- Bereiding van bananenbrood
- Brood bakken
Elk van deze taken heeft zijn eigen "materiaal" dat ze kunnen gebruiken om het taakje te voltooien. Als ze klaar zijn, worden ze begeleid om hun materiaal af te wassen en terug te brengen naar de kast voor het volgende kind.
Lunchtijd:
Helaas is het voor de peuters nog niet altijd mogelijk om een reguliere maaltijd te bereiden. Gelukkig bieden snackmomenten nog steeds mogelijkheden voor de bereiding, voor het mooi dekken van een tafel en te oefenen met tafel manieren te eten en op te ruimen.
Bij de voorbereiding van de lunch wordt deelname van de kinderen echter aangemoedigd, ook al is het maar kijken naar wat de anderen doen!
Als het tijd is om te beginnen nodigt de begeleider of vrijwillige chef-kok kinderen uit die willen helpen, om hun schorten aan te trekken en hun handen te wassen.
We nodigen 2 of 3 kinderen uit om mee te helpen met het dekken van de tafel voor de lunch en daarna worden ze allemaal uitgenodigd om op te ruimen als ze klaar zijn.
Op dit moment zijn de kinderen echter vaak behoorlijk moe, dus we helpen ze graag bij het opruimen.
Omdat de meeste voorbereidingen voor de lunches nog steeds te uitdagend zijn voor kinderen van deze leeftijd, krijgen ze taken die binnen hun mogelijkheden liggen.
Deze taken omvatten:
- Het wassen van alle groenten,
- Broccoli en bloemkool in kleinere stukjes snijden,
- Aardappelen pureren,
- Het eten in de pan doorroeren (onder zeer nauwlettend toezicht),
- Smaaktesten (en proeven van ingrediënten - dit doen ze graag),
- En helpen om vuile vaat in de vaatwasser te doen.
In de middag:
Na hun dutjes worden de kinderen uitgenodigd om te helpen met het legen van de vaatwasser en het bereiden van de middagsnack.
Kinderen leren deze zelf te maken! (met hulp van de volwassenen op de lastigere delen zoals het omkeren in de pan)!
De stappen houden in:
- Beoordelen wat er nodig is en het voorbereiden van de materialen en ingrediënten (kom, garde, eieren natuurlijk, zout, peper, melk, kaas, boter, groenten).
- Eieren breken
- Het vullen van de kom met voldoende eieren om alle kinderen eten te geven
- De eieren door elkaar roeren
- Melk toevoegen
- Zout toevoegen
- Eventuele toevoeging van andere groenten.
Als de kinderen klaar zijn, geven ze hun begeleider het eimengsel om te bakken.
De middagsnack wordt samengesteld uit veel verschillende producten, maar over het algemeen omvat de snack veel groenten (tomaten, komkommers, paprika's, olijven, wortelen), kaas (feta, blokjes jonge kaas, mozzarella, smeerkaas op crackers), omeletten (eenvoudig of met basilicum, boerenkool, tomaten, kaas, enz.), of smoothies.
De leukste en dus meest populaire optie om te helpen met voorbereiden is echter een omelet.
Tenslotte:
Kinderen betrekken bij de bereiding van voedsel, vooral op deze leeftijd, geeft hen de mogelijkheid om praktische vaardigheden te verwerven (zoals het schillen van een banaan of het pellen van eieren, het smeren van broodjes, enz.), het verrijkt hun taalgebruik, maar bovenal helpt het hen vooral om te groeien naar zelfstandigheid (wat echt het einddoel is dat we hebben bij de peuters - functioneel onafhankelijke kinderen).
Het geeft ze ook de kans om meer geïnteresseerd te raken in voedsel en hun smaakpapillen te ontwikkelen.
Dit betekent dat ze meer openstaan voor het eten van het voedsel dat ze bereid hebben of geholpen hebben te bereiden en meer open staan om verschillend voedsel te gaan eten.
We kennen allemaal de 'kieskeurige' peuter, maar hier zullen zelfs onze meest kieskeurige kinderen elk van de verschillende dingen die ze krijgen uitproberen! Dit komt niet alleen door het helpen bereiden van het eten, maar ook door het voorbeeld van de volwassenen. Iedereen probeert een hapje te eten.
Of ze meer eten dan een hapje is nog steeds een werk in uitvoering. Maar ze hebben het tenminste geprobeerd!